Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ Ο ΦΩΚΑΣ.

Εὐσεβής βυζαντινός αὐτοκράτορας, θερμός φίλος τῶν μοναχῶν καί πνευματικός υἱός τῶν Ὁσίων Μιχαήλ τοῦ Μαλεΐνου καί Ἀθανασίου τοῦ Ἀθωνίτη, τοῦ κτίτορα τῆς Μεγίστης Λαύρας, ὅπου σέ αὐτήν ἐπιθυμοῦσε νά τελειώσει τόν βίο του ὡς μοναχός. 

Σημαντική ἦταν ἡ βοήθεια τοῦ Ἁγίου Νικηφόρου στόν Ὅσιο Ἀθανάσιο γιά τήν ἀνέγερση τῆς περίφημης μονῆς του.

Σύζυγος τοῦ Ἁγίου Νικηφόρου ἦταν ἡ Θεοφανῶ, χήρα του αὐτοκράτορα Ρωμανοῦ Β΄ καί μητέρα τῶν δύο μετέπειτα αὐτοκρατόρων Βασιλείου Β΄ καί Κωνσταντίνου Η΄ . Ὁ ἀσκητικότατος βίος τοῦ συζύγου της, ἀντί νά τήν συγκινήσει, τῆς εἶχε φέρει ἀγανάκτηση καί συνέλαβε τό ἀποτρόπαιο σχέδιο τῆς δολοφονίας του καί τήν ἀντικατάστασή του ἀπό τόν Ἰωάννη Τσιμισκή Ἅ΄ , μέ τόν ὁποῖο ἤδη συνδεόταν παράνομα.

Οἱ δολοφόνοι τοῦ τόν βρῆκαν νά κοιμᾶται καταγῆς, ὅπως πάντα συνήθιζε. Οἱ τελευταῖες του λέξεις ἦταν: «Κύριε ἐλέησον» καί «Θεοτόκε βοήθει».

Ἡ μνήμη τοῦ ἑορτάζεται τήν 11η Δεκεμβρίου.