Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Ο ΖΑΚΥΝΘΟΥ

Ὁ Ἅγιος Γεράσιμος ο Ζακύνθου

Η ΖΩΗ ΤΟΥ

Ὁ Ἅγιος Γεράσιμος σύμφωνα μέ τή παράδοση γεννήθηκε στά Τρίκαλα τῆς Κορινθίας τό 1506. Ὁ πατέρας τοῦ ὀνομάζονταν Δημήτριος καί ἡ μητέρα τοῦ Καλή. Ὁ πατέρας τοῦ ἀνῆκε στήν βυζαντινή ἀριστοκρατία, στή μεγάλη οἰκογένεια τῶν Νοταράδων. Τό βαφτιστικό ὄνομα τοῦ Ἅγιου Γεράσιμου ἦταν Γεώργιος. Ὅ Ἅγιος Γεράσιμος μεγάλωσε καί μορφώθηκε ὅπως ὅλα τά ἀρχοντόπουλα τῆς ἐποχῆς. Στά 20 χρόνια του ἀποφάσισε νά πάει στή Ζάκυνθο πού ἦταν ἕνα σημαντικό κέντρο τῶν γραμμάτων τῆς ἐποχῆς καθώς παρόλη τήν Ἑνετική κατάκτηση ὑπῆρχε ἐκεῖ ἕνας ἀναγεννησιακός ἀέρας σέ ἀντίθεση μέ τήν ὑπόλοιπη τουρκοκρατούμενη Ἑλλάδα.

Η ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ

Ἡ βαθιά σχέση του μέ τήν ὀρδόδοξη πίστη, τόν κάνει νά ἐγκαταλήψει τή Ζάκυνθο καί νά ξεκινήσει προσκυνήματα στά σημαντικότερα πνευματικά θρησκευτικά κέντρα τῆς ἐποχῆς του, Πρῶτος του σταθμός ἡ Κωνσταντινούπολη καί τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο ἀπό ὅπου πῆρε καί τήν πατριαρχική εὐλογία καί ἀμέσως μετά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας τό Ἅγιον Ὅρος. Στό Ἅγιον Ὅρος ὁ Ἅγιος Γεράσιμος ἔγινε μοναχός. Δέν γνωρίζουμε σέ πιά μονή ἄν καί πολλοί ὑποστηρίζουν ὅτι ἔγινε στό μοναστήρι τῶν Ἰβήρων καί ὅτι ἀσκήτηψε στό κελί τοῦ Ἄγ. Βασιλείου στήν περιοχή τῆς Καψάλας. Ὁ Ἅγιος Γεράσιμος σύμφωνα μέ τούς βιογράφους τοῦ ἔμεινε ἀρκετά στό Ἅγιον ὅρος καί ἔφυγε ὅταν ἀποφάσισε νά κάνει ἕνα ταξίδι στούς Ἅγιους Τόπους, ὅπου πρέπει νά ἔφθασε γύρω στό 1538. Ἐκτός ἀπό τόν Πανάγιο Τάφο, ἐπισκέφτηκε τή Συρία, τή Δαμασκό, τό Σινά, τήν Ἀντιόχεια, τήν Ἀλεξάνδρεια καί τήν ἔρημό της Θηβαίδας.

Ὁ πατριάρχης στά Ἱεροσόλυμα ἐκτιμᾶ τήν προσωπικότητα τοῦ Γεράσιμου καί ἔτσι τόν κρατάει κοντά του καί ἀναλαμβάνει κανδηλανάπτης στόν Πανάγιο Τάφο. Στά Ἱεροσόλυμα ὁ Ἅγιος Γεράσιμος χειροτονεῖται διάκονος καί πρεσβύτερος ἀπό τόν Πατριάρχη Ἱεροσολύμων Γερμανό μέ τό ὄνομα Γεράσιμος πρός τιμήν τοῦ Ἅγιου Γεράσιμου τοῦ Ἰορδανίτου. Τό 1548 ὁ Ἅγιος Γεράσιμος ἀφήνει τά Ἱεροσόλυμα γιά νά ἕνα ταξίδι στήν Κρήτη ὅπου καί ἔμεινε γύρω στά δύο χρόνια. Ἀπό ἐκεῖ ἐπιστρέφει στή Ζάκυνθο μετά ἀπό ἕνα ταξίδι προσκύνημα πού τόν ἔφερε πιό κοντά στό θεό, μετά ἀπό 20 χρόνια.

Στή Ζάκυνθο ὁ Ἅγιος Γεράσιμος ἀσκήτεψε σέ μία σπηλιά στόν Ἅγιο Νικόλα Γερακαρίου ὅπου μέχρι σήμερα οἱ Ζακυνθινοί τήν ὀνομάζουν τοῦ Ἁγίου Γερασίμου. Ὑπάρχουν ἀναφορές ὅτι μπορεῖ νά ἐφημέρευσε στήν ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Λαζάρου. Τήν ἴδια ἐποχή αὐτή ἔχει γεννηθεῖ στή Ζάκυνθο καί ὁ ἅγιος Διονύσιος καί κάποια παράδοση θέλει νά τόν ἔχει βαφτίσει ὁ ἅγιος Γεράσιμος. Πάντως τό σίγουρο εἶναι ὅτι ὁ Ἅγιος Διονύσιος ἐπηρεάστηκε ἀπό τήν προσωπικότητα τοῦ Ἅγιου Γεράσιμου πού ἦταν ἤδη πολύ γνωστός στό νησί. Ἡ ἐποχή τῆς Ἑνετικῆς κυριαρχίας εἶναι δύσκολη καί ἀπό θρησκευτική ἄποψη καθώς ἡ καθολική ἐκκλησία προσπαθεῖ νά ἀποκτήσει πιστούς ἀπό τόν ντόπιο πληθυσμό. Ὁ Ἅγιος Γεράσιμος ἀποφασίζει νά πάει στή Κεφαλονιά. Ἀσκητεύει πάλι σέ σπήλαιο κοντά στό Ἀργοστόλι. Στό σπήλαιο ἔμεινε γιά 5 χρόνια καί 11 μῆνες ὅποτε ἀποφασίζει νά ἐγκατασταθεῖ στή περιοχή τῶν ὁμαλῶν στούς πρόποδες τοῦ Αἴνου καί νά ἱδρύσει ἕνα μοναστήρι. Ἐκεῖ ἀρχίζουν νά συρρέουν οἱ πιστοί γιά νά ἀκούσουν τή διδασκαλία του. Στή περιοχή τῶν Ὁμαλῶν ὑπῆρχε ἕνα ἐρημοκλήσι ἀφιερωμένο στήν κοίμηση τῆς Θεοτόκου τό ὁποῖο παραχώρησε στόν Ἅγιο Γεράσιμο μαζί μέ τά γύρω κτήματα, ὁ ἱερέας τῆς περιοχῆς Γεώργιος Βάλσαμος τό 1561. Ὁ Ἅγιος ἱδρύει μοναστήρι μέ τό ὄνομα Νέα Ἱερουσαλήμ μέ τήν ἄδεια καί τήν εὐλογία τοῦ ἐπισκοποῦ τοῦ νησιοῦ Παχώμιου Μακρή. Ἀπό τότε ἡ φήμη τοῦ ἐξαπλώνεται σέ ὅλο τό χριστιανικό κόσμο. Μετά ἀπό αἴτηση τοῦ τό πατριαρχεῖο θέτει ἡ μονή ὑπό τήν ὑψηλή του προστασία. Ὁ Ἅγιος Γεράσιμος κοιμήθηκε στίς 15 Αὐγούστου τήν ἴδια μέρα μέ τήν ἀγαπημένη τοῦ Παναγία. Στίς τελευταῖες του στιγμές στήν ἐπίγεια ζωή τοῦ ἦταν κοντά τοῦ ὅπως ἀναφέρει ἡ παράδοση, ὁ πατέρας Ἰωαννίκιος, ὁ πατέρας Γερμανός καί ἡ ἡγουμένη Λαυρεντία. Οἱ ἱερεῖς ντύνουν τόν ἅγιο μέ τά ἄμφια τά ὁποία φέρει μέχρι σήμερα καί μετά ἀπό κατανυχτική ἐξόδιο ἀκολουθία στήν ὁποία χοροστάτησε ὁ Ἐπίσκοπος Κεφαλληνίας Φιλόθεος ὁ Λοβέρδος, ἐνταφιάζουν τό σῶμα τοῦ Ἅγιου Γεράσιμου δίπλα καί μέσα στόν νότιο τοῖχο τοῦ Ναοῦ. Ἡ πρώτη ἀνακομιδή τοῦ σώματος τοῦ Ἁγίου Γεράσιμου ἔγινε 2 χρόνια καί 2 μῆνες μετά τήν κοίμησή του, στίς 20 Ὀκτωβρίου τοῦ 1581. Οἱ Ἐνετοί ὅμως θορυβημένοι ἀπό τήν ἀφθαρσία τοῦ σώματος τοῦ ζήτησαν νά ταφεῖ ξανά ὥστε νά συμπληρωθοῦν τά 3 χρόνια. Ἡ δεύτερη ἀνακομιδή τοῦ σώματος γίνεται μετά ἀπό 6 μῆνες καί τό ἀποτέλεσμα εἶναι τό ἴδιο.

Γι’ αὐτό τό λόγο θεσπίστηκε ἡ κυριώνυμος ἑορτή τοῦ Ἅγιου Γεράσιμου στίς 20 Ὀκτωβρίου καί ὄχι στίς 15 Αὐγούστου. Ἀργότερα ὅμως οἱ χριστιανοί γιόρταζαν τή μνήμη του καί στήν κοίμηση τῆς Θεοτόκου ὄχι ὅμως στίς 15 γιά νά μήν ἐπισκιαστεῖ ἡ κοίμηση τῆς Παναγίας, ἀλλά στίς 16 Αὐγούστου. Ἡ ἀνακήρυξη τῆς ἁγιότητας τοῦ ὁσίου Γερασίμου ἔγινε τό 1622. Ὁ Ἅγιος Γεράσιμος ὀνομάστηκε νέος ἀσκητής γιά νά τόν ξεχωρίζουν ἀπό τόν ἅγιο Γεράσιμο τόν Ἰορδανίτη.