Ο ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (9ος -10ος αι.)

Καταγόταν από την Αθήνα. Το 875 εκάρη μοναχός από τον όσιο Ευθύμιο τον Νέο, του οποίου υπήρξε μαθητής. 

«Ταις θεοπνεύστοις καί μελιρρύτοις διδασκαλίαις και ημάς καθέλξας οια τις Ορφεύς οπαδούς επηγάγετο», περιγράφει ο ίδιος. Ο όσιος Ευθύμιος προείπε την αρχιερατική του εκλογή και σταδιοδρομία (904).

Αναφέρεται να ίδρυσε ή ανακαίνισε την τιμώμενη στο όνομα της Θείας Αναλήψεως μονή, τη γνωστή ως του Αγίου Βασιλείου, που βρισκεται κοντά στό Χιλανδάρι και υπάγεται σε αυτό. Στις αρχές του 10ου αιώνα χειροτονήθηκε επίσκοπος Θεσσαλονίκης. Είναι γνωστός από τον βίο του πνευματικού του πατρός Ευθυμίου που εγραψε και γι' αυτό καλείται και Συναξαριστής αλλά και Ομολογητής. Με γλαφυρότητα διηγείται τους άθλουςς του Γέροντος του, τους οποιους κατά δύναμη και μιμήθηκε84. Ακολουθία του συνέθεσε ο μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης85.

Η μνήμη του εορτάζεται την 1η Φεβρουαρίου.