ΑΓΙΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ Ο ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑΣ Ο ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ

Τύπος εορτής:    Σταθερή.

Εορτάζει στις 2 Φεβρουαρίου εκάστου έτους.

Tμηθείς Γαβριήλ δι’ αγάπην Kυρίου,

Συν τω Γαβριήλ χορεύεις εν τω πόλω.

Βιογραφία

Ο Άγιος Γαβριήλ καταγόταν από την Αλλώνη της Προικονήσου. Έγινε μοναχός και υπηρετούσε σαν κήρυκας της ενορίας του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Κατηγορήθηκε σαν υβριστής της μουσουλμανικής θρησκείας, φυλακίστηκε και βασανίστηκε στην Κωνσταντινούπολη. Παρέμεινε όμως σταθερός στην πίστη του και επειδή δεν δέχτηκε να γίνει μουσουλμάνος, αποκεφαλίστηκε στις 2 Φεβρουαρίου 1676 μ.Χ. Το λείψανο του Αγίου ρίχτηκε στη θάλασσα από τους Τούρκους. Το μαρτύριο του Αγίου συνέγραψε ο Ιωάννης Καρυοφύλλης.

Ο Άγιος Νικόδημος γράφει στο «Νέον Μαρτυρολόγιον» (1799 μ.Χ.):

«Οὗτος ὁ Ἀγγελώνυμος Μάρτυς Γαβριήλ, ἦν ἐκ χώρας λεγομένης Ἀλλώνης, τῆς ἐπαρχίας Προκοννήσου. Ἐγένετο δὲ Μοναχὸς ἐκ νεαρᾶς ἡλικίας, καὶ διάγων σωφρόνως, καὶ ἐναρέτως πολιτευόμενος, ἔφθασεν εἰς ἔφεσιν καὶ πόθον Μαρτυρικοῦ Στεφάνου· ὅθεν ἐλθὼν ἐν τῇ Βασιλευούσῃ, ἔγινε κῆρυξ τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας· πλησιαζούσης οὖν τῆς ἁγίας Τεσσαρακοστῆς, διελογίζετο καθ᾿ ἑαυτόν, μὲ τὶ τρόπο νὰ τύχῃ τοῦ ποθουμένου Μαρτυρίου, καὶ διανυκτερεύων, καὶ ἀγρυπνῶν ἔνδον τοῦ Πατριαρχικοῦ ναοῦ, ἐπεκαλεῖτο τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν ὁποῖον ἐξ ὅλης ψυχῆς καὶ καρδίας, ἐκ νεότητος ἐπόθει διὰ νὰ φωτίσῃ τὸν τρόπον· μεταλαβὼν οὖν τῶν ἀχράντων μυστηρίων, ἐν μιᾷ τῶν ἡμερῶν ἐξῆλθε στοχαζόμενος κατὰ τὴν ὁδὸν καὶ περιερχόμενος ἐδῶ καὶ ἐκεῖ, ὥσπερ ἡ ᾀσματικὴ νύμφη ἴσως νὰ εὕρῃ ὃν ἐπόθει Νυμφίον Χριστόν. Ἀπαντήσας δὲ αὐτὸν ἕνας Ἀγαρηνός, κατὰ τὴν συνηθισμένην των θρασύτητα, ἔσπρωξε τὸν μάρτυρα, ὡς τάχα μὴ παραμερίσαντα ἀπὸ τὸν δρόμον διὰ νὰ τοῦ κάμῃ τόπον νὰ περάσῃ· ὁ δὲ Μάρτυς ἀντέσπρωξεν αὐτὸν καὶ τὴν θρησκείαν του ὕβρισε· οἱ δὲ ἐκεῖσε παρόντες Ἀγαρηνοὶ ἀκούσαντες τὰς ὕβρεις τοῦ Μάρτυρος, καὶ τὰς φωνὰς τοῦ ὁμοπίστου των, ὁποὺ τοὺς ἐκάλει εἰς ἐκδίκησιν, ἔτρεξαν καταπάνω τοῦ Μάρτυρος, καὶ πιάνοντες αὐτόν, καὶ δέρνοντες, καὶ σπρώχνοντες ἀνηλεῶς, τὸν ἔφεραν εἰς τὸν κριτήν· καὶ ὁ μὲν εἷς Ἀγαρηνὸς ἐβόα, καὶ ἐζήτει δίκην κατὰ τοῦ Μάρτυρος, διατὶ ὕβρισε τὴν πίστιν τους, οἱ δὲ λοιποὶ ἐμαρτύρουν δεινοπαθοῦντες· ὁ δὲ κριτὴς ἐπρόσταξε νὰ βάλλουν τὸν Μάρτυρα εἰς τὴν φυλακήν, δίδοντας καὶ τὴν κατ᾿ αὐτοῦ δίκην ἔγγραφον· τὸ ταχὺ ἐβγάνοντές τον ἀπὸ τὴν φυλακήν, τὸν ἔφεραν εἰς τὸν καϊμακάμη· (ὅτι ὁ Βασιλεὺς ἦτον μὲ τὸν Βεζύρην εἰς τὴν Ἀδριανούπολιν)· καὶ ἔδειξαν εἰς αὐτὸν τὸ τοῦ κριτοῦ γράμμα. Ὁ δὲ καϊμακάμης τὸν ἠρώτησεν ἀνίσως καὶ ἦναι ἀληθινὰ τὰ γραφόμενα, καὶ λεγόμενα κατ᾿ αὐτοῦ; ὁ δὲ Μάρτυς ἔλεγε, ναί, ἀληθινὰ εἶναι· τότε τοῦ λέγει ὁ καϊμακάμης, ἄφες ἄνθρωπε τὴν πίστιν ταύτην, καὶ ἔλα εἰς τὴν ἐδικήν μας· δὲν βλέπεις πόσην δόξαν, καὶ τὶ Βασίλειον ἔχει ἡ τοῦ Μωάμεθ θρησκεία; Ὁ δὲ Μάρτυς ἀπεκρίθη· μή μοι γένοιτο νὰ ἔλθω εἰς τόσην τρέλλαν, καὶ ἀγνωσίαν, ὥστε νὰ εἰπῶ ψιλὸν ἄνθρωπον τὸν Κύριόν μου Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν ἀληθινὸν υἱὸν τοῦ Θεοῦ, καὶ ἀληθινὸν Θεόν· τὸν τέλειον Θεόν, καὶ τέλειον ἄνθρωπον· τὸν δὲ ἐδικόν σας τὸν Μωάμεθ νὰ ὀνομάσω ὅλως προφήτην! ἀλλὰ τὸν μὲν Ἰησοῦν μου ὁμολογῶ, καὶ πιστεύω πὼς εἶναι Θεὸς ἀληθινὸς ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ, τὸν δὲ ἐδικόν σας Μωάμεθ κηρύττω πὼς δὲν εἶναι προφήτης, ἀλλὰ ἄνθρωπος ἰδιώτης, ἀγράμματος, πλαστολόγος, καὶ πολέμιος τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἑπομένως τὸν ἐξουθενῶ, καὶ ἀποστρέφομαι καὶ αὐτόν, καὶ τὴν πίστιν του. Τοῦ λέγει ὁ καϊμακάμης, μήπως εἶσαι μεθυσμένος ἄνθρωπε, ἢ ἐβγῆκες ἀπὸ τὰς φρένας σου; καὶ ὁ Μάρτυς· οὔτε μεθύω, οὔτε τῶν φρενῶν μου ἐξίσταμαι, ἀλλὰ χάριτι τοῦ Χριστοῦ μου ὑγιεῖς ἔχω τὰς φρένας, ὡσὰν καὶ τὴν ψυχήν. Τότε ὁ καϊμακάμης τὸ ἥμερον τρέψας εἰς ἀγριότητα καὶ θυμοῦ ἔμπλεως γενόμενος ἅμα δὲ καὶ βλέπων τὸ ἀμετάθετον τοῦ Μάρτυρος, εἶπεν ὀργίλως, καὶ μανιωδῶς πρὸς τὸν ἔπαρχον, λάβε τὸν παρόντα, καὶ δὸς εἰς αὺτὸν τὸν θάνατον διὰ ξίφους. Λαβὼν δὲ τὸν Ἅγιον ὁ ἔπαρχος, παρέδωκε τῷ τζελάτῃ ὅστις δένοντάς τον τὸν ἐπῆγε εἰς τόπον λεγόμενον Παχτζὲ Καπισί, πλησίον τοῦ κουμερκίου· καὶ ἐκεῖ γονατίζοντας ὁ Ἅγιος καὶ προσευχόμενος χαριέστατα, καὶ κλίνοντας τὴν μακαρίαν αὐτοῦ κεφαλήν, ἀπετμήθη· καὶ ἡ μὲν Ἁγία, καὶ ὁλόφωτος αὐτοῦ ψυχή, ἀπῆλθεν εἰς τὸν ποθούμενον καὶ πολυέραστον νυμφίον της, τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, ἵνα λάβῃ τὸν ἡτοιμασμένον παρ᾿ αὐτοῦ τρίπλοκον στέφανον, τῆς τε παρθενίας, τῆς ἀσκήσεως, καὶ τοῦ Μαρτυρίου, διὰ νὰ χαίρεται, καὶ νὰ ἀγάλλεται ἐν τῷ χορῷ τῶν παρθένων, καὶ ἀσκητῶν, καὶ Μαρτύρων· τὸ δὲ Μαρτυρικὸν αὐτοῦ καὶ σεβάσμιον λείψανον, μετὰ τρεῖς ἡμέρας οἱ ἐκεῖσε Ἀγαρηνοί, τὸ ἔρριψαν εἰς τὴν θάλασσαν, ὅτι οὐ ἴσχυσαν οἱ εὐσεβεῖς νὰ τὸ πάρουν διὰ χρημάτων· οὕτως ἐν ὀλίγῳ τελειωθεὶς ἐπλήρωσε χρόνους μακρούς, καὶ ὀλίγον κοπιάσας μὲ πολλὴν ζέσιν, καὶ προθυμίαν ἤρπασεν ὅλους τοὺς αἰῶνας, μὲ τὰ ἐν ἐκείνοις αἰώνια ἀγαθά· οὗ ταῖς πρεσβείαις ῥυσθείημεν τῆς κολάσεως, καὶ ἀξιωθείημεν τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Ἀμήν».